Gençleşmek Çok Kolaymış
Yürümek pek çok kişi için yaşamın her anında bir yerlere yetişme telaşıyla sık sık başvurulan bir yöntem. Bu yol, aslında daha sağlıklı bir hayatın da anahtarı.
Ecz. Zeynep Aksoy
EYVAH! ÇOCUĞUM ERGEN Mİ OLUYOR? (ERKEN ERGENLİK)
Ergenlik Dosyası-2
Herkese tekrar merhaba, geçtiğimiz hafta tanımı ve belirtilerine değindiğimiz erken ergenliği bu hafta da anlatmaya devam ediyoruz. Gelin şimdi çocuklarımızın küçük yaşta yaşamak durumunda kaldıkları bu problemin sınıflandırmasına bakalım;
1-Santral erken puberte ( gonadotropin bağımlı erken puberte veya gerçek erken puberte olarak da bilinir), hipotalamik-hipofiz-gonadal ekseninin erken olgunlaşmasından kaynaklanır. Kızlarda göğüslerin ve kasık kıllarının, erkeklerde sırasıyla testis, peniste büyüme ve kasık kıllarının olgunlaşmasıyla karakterizedir. Bu hastalarda, cinsel özellikler daima çocuğun cinsiyetine uygundur.
2-Periferik erken puberte (gonadotropin bağımsız erken puberte olarak da bilinir), cinsel hormonların (östrojenler veya androjenlerin) gonadlardan veya adrenal bezlerinden, dış kaynaklı seks steroidlerinden veya ektopik üretiminden veya aşırı salgılanmasından kaynaklanır. Periferik erken puberte çocuğun cinsiyetine uygun olmayabilir, kızların virilizasyonu ve erkeklerin feminizasyonu görülebilir.
PEKİ TEDAVİSİ VAR MI?
Erken ergenliğin tedavisi için öncelikle altta yatan nedenin tespiti gerekmektedir. Eğer altta yatan tümör, kist, hidrosefali gibi bir neden varsa öncelikle bu durum tedavi edilmelidir. Ergenlik yaşı ne kadar küçükse altta patolojik bir problem çıkma olasılığı o kadar fazladır.
Santral erken ergenlik enjeksiyonluk GnRH analogları ile tedavi edilmektedir. Tedavi ile hipofiz-gonad ekseni üzerindeki baskılayıcı etki ilk 6 ay içinde gözlenmektedir. Bu tedavi ile östradiol ve testosteron düzeyleri ergenlik öncesi seviyeye inmekte, ergenlik gelişim bulguları durmakta veya gerilemekte, büyüme hızının temposu ve kemik olgunlaşma hızı yavaşlamaktadır.
Tedavi hekim tarafından 3-6 aylık periyotlarla değerlendirilir.
TEDAVİDE AMAÇ NEDİR?
1. Pubertal gelişimin baskılanması
2. İkincil cinsiyet özelliklerinin durdurulması ve gerilemesinin sağlanması
3. Erken menarşın ve seksüel aktivitenin önlenmesi
4. İskelet olgunlaşmasının geciktirilmesi
5. Epifizlerin kapanmasının geciktirilmesi ve kısa boyun engellenmesi
6. Psikososyal ve davranışsal problemlerin önüne geçilmesi
7. Biliniyorsa altta yatan nedenin tedavi edilmesi
8. Psikososyal iyilik durumunun sağlanması
BU TEDAVİNİN OLASI YAN ETKİLERİ NELERDİR?
Tedavi esnasında, aşağıda belirtilen yan etkiler minumumdur ve birçok hasta tarafından tolere edilebilir etkilerdir. Bunlar;
• Vajinal kanama: İlk GnRH enjeksiyonundan sonra artan LH ve seks steroidlerinin etkisi ile geçici vajinal çekilme kanaması gözlenebilir.
• Cilt bulguları, kas içi enjeksiyon bölgelerinde endürasyon, eritem ve steril abse gelişebilir. (%3-13)
• Menopozal bulgular, uykusuzluk, duygu-durum değişikliği, bulantı, sıcak basmaları, baş ağrısı gibi bulgulardır ve nadiren gözlenmektedir.
Tedavinin kilo artışına neden olduğunu öne süren çalışmalar olmakla birlikte vücut ağırlığına etkisi olmadığını ileri süren çalışmalar da mevcuttur.
Tedavi sonlandırıldığında ergenlik 12 -18 ay içerisine geri döner.
Tüm bu bilgiler ışığında erken tanı ve tedavi ile erken ergenlik önlenebilir ve tedavi edilebilir bir durumdur.
Ebeveyler bu konuda dikkatli ve farkındalık sahibi olmalıdır. Erken ergenliğin önlenerek çocuklarımızın beden ve ruh sağlığı açısından normal bireyler olarak büyümeleri ise hepimizin ortak temennisidir.
Sevgiyle kalın…
KAYNAKLAR
Ecz. Zeynep Aksoy
zeynepacaraksoy@gmail.com
Eczacıdan Sağlık
Yürümek pek çok kişi için yaşamın her anında bir yerlere yetişme telaşıyla sık sık başvurulan bir yöntem. Bu yol, aslında daha sağlıklı bir hayatın da anahtarı.
Down Sendromlu Bireyler Spor Aktivitelerine Yönlendirilmeli
Yaşın ilerlemesiyle birlikte işitmede ve bilişsel becerilerde değişiklikler ortaya çıkmaya başlıyor. Tıbbi hastalıklar, psikolojik faktörler, görme ve işitme bozuklukları gibi duyusal eksiklikler yaşa bağlı bilişsel gerilemeyi hızlandırabiliyor.
Ruh sağlığınız için denge şart: Beden, iş ve başarı, ilişkiler ve gelecek beklentilerinize eşit enerji harcayın.
Vazgeçememenin Ağır Yükü: Concorde Sendromu
Sağlıklı yaşam tarzı ve beslenme konusunda gündemde yer alan birçok trend arasından "sezgisel beslenme", kişinin yemekle olan ilişkisini geliştirmeye odaklanan bir yaklaşım olarak ön plana çıkıyor.