Fibromiyaljiyi tedavi etmenin basit veya evrensel bir yolu yoktur, çünkü fibromiyalji rahatsızlığı her hastayı farklı şekilde etkiler ve birçok fibromiyalji hastası aynı zamanda farklı artrit türleri gibi birlikte ortaya çıkan diğer hastalıkları da barındırabilir. Fibromiyaljinin çeşitli semptomlarını ele almak için birçok tedavi seçeneği mevcuttur, bu nedenle fibromiyalji tedavisi çok faktörlü, bireyselleştirilmiş ve sizi en çok hangi spesifik sorun ve semptomların etkilediğine dayalı olmalıdır.
A. FARMAKOLOJİK (İlaçlar ile) TEDAVİ
Nöbet Önleyici İlaçlar; Epilepsiyi tedavi etmek için kullanılan gabapentin, pregabalin gibi bazı ilaçlar, fibromiyaljide ağrıyı azaltmada ve uykuyu iyileştirmede genellikle yararlıdır. Bu ilaçlar hassas sinirlerin beyne çok fazla ağrı sinyali göndermesini engeller.
Antidepresanlar; Depresyonu tedavi etmek için kullanılan birkaç farklı ilaç sınıfı da fibromiyaljiyi etkili bir şekilde tedavi edebilir. Fibromiyaljili kişilerde anormal olan nörotransmitterlerin (beyin kimyasallarının) seviyelerini değiştirerek çalışırlar. Trisiklik Antidepresanlar (TCA) dediğimiz ilaç grubu, genellikle fibromiyalji tedavisinde ilk seçenek olarak kullanılan antidepresanlardır. TCA' ları uyumadan önce almak kas ağrısını hafifletmeye ve daha derin uykuyu teşvik etmeye yardımcı olabilir.
Steroid Olmayan Anti-İnflamatuvar İlaçlar (NSAID'ler); İbuprofen ve Naproksen gibi reçetesiz satılan ilaçlar, bazı fibromiyalji ağrılarını kısmen hafifletmeye yardımcı olabilirler ancak diğer durumlardan [artrit gibi] kaynaklanan ağrılar kadar yardımcı olmuyorlar.
Kas Gevşeticiler; Fibromiyaljinin bir sonucu olarak kas sertliği veya spazmlarınız (kaslar ağrılı bir şekilde kasıldığında) varsa, doktorunuz diazepam gibi kısa etkili bir kas gevşetici kürü reçete edebilir.
B. NON-FARMAKOLOJİK (İLAÇ DIŞI) TEDAVİ
Nonfarmakolojik tedavi yöntemleri aslında sizleri hem bedenen hem de ruhen rahatlatarak fibromiyaljiden kaynaklanan sıkıntılarınızı uzaklaştırmaya yardımcı olur.
Konuşma terapileri ile, bir uzman ile yüz yüze şekilde düzenli bir terapi alarak kendinizi psikoljik olarak rahat hissedebilirsiniz.
Egzersiz olarak illa sizi yoracak sporlar ya da aktiviteler tercih etmek zorunda değilsiniz; yüzebilirsiniz, bisiklet sürebilirsiniz veya en azından günde bir 20-30 dakika temiz havada güzel bir yürüyüş yaparak ruhunuza ve kaslarınıza bir iyilik yapabilirsiniz.
Kuvvet antremanı yaparak kaslarınızı güçlendirebilirsiniz.
Bir Çin egzersizi olan Tai Chi’ den ve bizlerin kelime olarak daha aşina olduğu yoga ve meditasyon’ dan yararlanarak zihin ve beden sağlığınızı tazeleyerek iyileştirebilirsiniz. Bu sayede stres ve kaygınızı da azaltabilirsiniz.
Keyif aldığınız uğraşları hobi haline getirerek, boş zamanlarınızı hobilerinizle doldurarak ve sohbetinden keyif aldığınız insanlarla zaman geçirerek stresinizi yönetmeye-azaltmaya çalışabilirsiniz.
Ağrılarınız için bir fizik tedavi uzmanından yardım alarak kas ağrılarınızın noktasını belirleyip ona göre bir egzersiz programı oluşturabilirsiniz.
Günlük hayatta yaşam kalitenizi arttırmak için; evde-ofiste-iş yerinizde çalışırken rahat bir sandalye/koltuk ve ardından kambur/eğri olmayan sağlam bir vücut duruşu tercih edebilirsiniz, dinlenmek-güç toplamak-enerjinizin yerinde olması için her gece düzenli olarak uyuyarak uyku düzeninizi koruyabilirsiniz, yatağınızı ve yastığınızı kendinizi rahat ve dinlenmiş hissedeceğiniz şekilde seçmeniz sizin için yararlı olacaktır.
Beslenme tarzınızı çok yönlü bir beslenme ile düzenleyebilirsiniz; antioksidanlar açısından zengin ve B12 vitamini gibi yeterli miktarda besin sağlayan diyetler, semptomların azalmasına yardımcı olabilir. Aşırı miktarda doymuş yağ ve işlenmiş veya kızartılmış gıdalardan kaçınmak, tuz ve şeker kullanımı sınırlamak, günde 5-8 porsiyon sebze meyve tüketmek, omega 3 yönünden zengin beslenmek, zeytinyağı gibi sağlıklı yağları tüketmek, tam tahıllı besinler tüketmek, size enerji verecek yiyecekler tüketmek, zerdeçal-zencefil-sarımsak-koyu yeşil sebzeler-ceviz-kereviz-karnabahar-lahana gibi antiinflamatuar (iltihap giderici) besinlerden zengin beslenmek, sizler için yararlı olabilecek seçeneklerdir.
Akupunktur gibi tamamlayıcı tedavi yöntemleri de bir başka seçenektir. Bu yöntemde, vücuttaki belirli noktalara yerleştirilen ince iğneler kullanılır. Akupunktur vücudunuzun doğal enerji akışını dengelemek içindir. Etkilerini ve birkaç olası faydayı saymak gerekirse; ağrınızı hafifletebilir, sakinlik hissini artırabilir ve sindirimi iyileştirebilir.
Fibromiyaljinin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, özellikle hidroterapi ile semptomları etkili bir şekilde yönetebilirsiniz. Hidroterapi sağlığı iyileştirmek ve sürdürmek için su kullanma uygulamasıdır. Hidroterapi, fibromiyaljisi olan kişiler için sakinleştirici ve iyileştirici etkiler sağlar. Ilık suyun ağrıyan bir vücut için sayısız faydası vardır ve biraz rahatlamak için ihtiyacınız olan tek şey bir banyo veya jet küvettir.
Eğer evinizde imkanınız yok ise bu imkanı veren işletmeleri tercih edebilirsiniz. Hidroterapi esnasında dikkat etmeniz gereken şey suyun sıcaklığıdır. Suyu sıcak tutun, ancak çok sıcak değil. Çok sıcak su, kalp atış hızınızı uyarabilir ve mevcut kalp sorunlarını şiddetlendirebilir. Banyonuzun 40 derecenin altında kaldığından emin olun. En fazla faydayı sağlamak için banyoda 20 dakika geçirin, ardından kurulandıktan hemen sonra vücudunuz hala sıcakken biraz esneme egzersizleri yapabilirsiniz.
Sizlere son olarak fibromiyalji tedavisinde Epsom tuzlarından bahsetmek istiyorum. Epsom tuzları gerçek "tuz" değildir. Magnezyum sülfat kristalleridir. Epsom tuzları (veya magnezyum sülfat kristalleri), magnezyum seviyenizi yükseltmeye ve rahatsızlığınızı yatıştırmaya yardımcı olabilir fakat banyonuza tuz eklemeden önce lütfen doktorunuza danışın. Çünkü idrar yolu enfeksiyonlarına yatkınsanız, banyo seçeneklerinin bazılarına/tümüne duyarlı olabilirsiniz. Şeker hastalığınız varsa, Epsom tuzlarına dikkat edin. Bu tuzlar rahatsızlığınızı yatıştırırken, bu kristallerde bulunan magnezyum, insülin salınımını tetikleyebilir.
Nonfarmakolojik tedavi seçeneklerini daha da arttırabiliriz. Ben sizlere en önemlilerinden bahsetmeye çalıştım. Keyifli bir hafta geçirmenizi diliyorum…
.jpeg)
Ecz. Sevde Gül ÇETİN.png)
.png)