Kimilerinin “Bahar Nezlesi” kimilerinin “Saman Nezlesi” kimilerinin “Bahar Alerjisi” kimilerinin ise  Polen Alerjisi olarak bildiği alerji aslında bilimsel olarak  Mevsimsel Alerjik Rinittir.

Hem genetik hem de çevresel faktörlere bağlıdır. Baharın gelmesi ile dışarıda polenler artmış bulunmaktadır. Bu polenler bizlere rüzgârla tozlaşma esnasında ağaçlardan (zeytin, fındık, kızılağaç, söğüt, sedir…) çimlerden (karaçayır...), yabani otlardan (ısırgan, kuzukulağı…) ulaşıyor. Bağışıklık sistemimiz polenlere maruz kaldığında aşırı duyarlılık göstererek lgE dediğimiz antikoru oluşturmaya başlıyor, mast hücreleri uyarılıyor ve Histamin dediğimiz madde açığa çıkıyor, beraberinde alerjik semptomlar görülüyor. Polen alerjisi tüm bu semptomlarından ötürü astımı tetikleyebilir ve astım hastalarının şikâyetlerini kötüleştirebilir.

Nedir Bu Polen Alerjisinin Belirtileri?

• Gözlerde kaşıntı, kızarıklık, sulanma,
• Göz çevresinde şişlik
• Burun akıntısı, burun tıkanıklığı ve kaşıntısı
• Sık sık hapşırma
• Öksürük
• Boğaz kaşıntısı, boğazda gıcıklanma
• Nefes darlığı (Astımlı hastalarda aman dikkat!)
• Geniz akıntısı

Polenlere Ne Tür Havalarda ve Günün Hangi Saatinde Daha Çok Maruz Kalıyoruz?

Daha çok kuru, sıcak ve rüzgârlı havalarda ve polenlerin daha yoğun olduğu sabahın erken saatlerinde sıkıntılar artmakta; rüzgârsız ve polenlerin yoğunluğunun azaldığı yağmurlu havalarda ise kişilerin alerjik semptomları biraz daha azalmaktadır.

Polen Alerjisi Nasıl Tespit Edilir?

1-Deri Prick Testi: Sağlık personeli (doktor/hemşire), test edilmesi istenen olası alerjeni küçük bir damla halinde deriye damlatır. Ardından bu yüzey iğneyle hafifçe çizilir. Test edilen alerjene eğer alerji var ise uygulama yapılan deri bölgesinde 20 dakika içerisinde kızarıklık, kaşıntı ve şişlik meydana gelir.

2-Kanda Spesifik lgE Miktarının Ölçülmesi: Kan örneği alınır, laboratuvar ortamında olası alerjen kan örneğine eklenir ve kanın olası alerjene ürettiği antikor miktarı ölçülür.

Polen Alerjisinin Tedavisinde Kullanılan İlaçlar?

Antihistaminikler: Hap ve burun sprey formları mevcuttur. Hedef; gözlerde sulanmaya ve kaşıntıya, hapşırmaya, burun akıntısına sebep olan aşırı histamin salınımını engellemektir. Sprey formları burun tıkanıklığı ve geniz akıntısının hafifletilmesine de yardımcı olur.

Dekonjestanlar: Hap, sıvı ve burun spreyi formu mecvuttur. Burundaki kan damarlarını daraltarak/küçülterek burun tıkanıklığını gidermeye yardımcı olurlar. Kalp ritim bozukluğu ve tansiyon yüksekliği yapabileceğinden özellikle kalp ve tansiyon hastaları doktoruna danışmadan kesinlikle kullanmamalıdır.

Nazal Kortikosteroidler: Burun tıkanıklığına, kaşıntısına, akıntısına bir de hapşırmaya neden olan enflamasyonun yani iltihabın azalmasını sağlarlar. Göz tansiyonunu arttırma potansiyellerinden dolayı özellikle glokomu olan kişiler doktora danışmadan kesinlikle kullanmamalıdır.

Lökotrien Reseptör Antagonistleri: Histamin dışındaki alerjik semptomlara sebep olan kimyasal maddelerin etkisini engellerler.

Kromolin Sodyum: Burun spreyi formu mevcuttur. Alerjik reaksiyonlara sebep olan kimyasal maddelerin etkisini engeller.

İmmunoterapi: Yukarıdaki ilaç gruplarından fayda göremeyen ya da yan etkilerinden ötürü rahatsız olan kişilere hekimler alerji aşıları tavsiye edebilir.

Polen Alerjisinden Nasıl Korunabiliriz?

• Polenlerin daha yoğun olduğu bahar mevsimlerinde (ilkbahar/sonbahar), kuru-sıcak-rüzgârlı havalarda ve özellikle sabah erken saatlerde olabildiğince kapı/pencere açmamak,
• Polenlerin yoğun olduğu sabah erken saatlerde ve kuru-rüzgârlı havalarda çok fazla dışarıda bulunmamak eğer mecburi olarak dışarıda uzun bir süre kalınacak ise bu süreçte polen maskeleri kullanmak ve gözleri polenlerden koruma amacıyla güneş gözlüğü takmak,
• Dışarıdan geldiğimizde, dışarı kıyafetlerini çıkarmak (mümkünse havalandırıp, yıkamak), ve duş almak (burun mukozalarımızı da güzelce temizleyerek),
• Evimizde ya da arabamızda bulunan klimaların filtrelerini düzenli olarak temizlemek/değiştirmek.
• Evcil hayvan besliyor isek mümkünse yattığımız ortama onu sokmamak ve hayvanımızın da temizliğine dikkat etmek. Çünkü hayvanlar dışarı ile temastan sonra polenleri tüylerinde barındırabiliyorlar,
• Bu dönemde yıkadığımız çamaşırları balkonda (dışarıda) kurutmamak. Çünkü dışarıda kurutulan çamaşırlara polenler yapışabilir,
• Evi temizlerken mutlaka toz maskesi kullanmak,
• Çarşaf ve nevresimleri mümkün oldukça sık sıcak su ile yıkamak.

Bütün bunların dışında alerjik semptomları kontrol etmek amacıyla;

-C vitamini, Probiyotikler, Omega-3, Bromelain gibi takviyeler kullanabiliriz. Bunlar enflamasyonun azalmasını sağlayıp histaminin etkisini de azaltmaya yardımcı olurlar. (Bromelain; ananastan elde edilen bir sindirim enzimidir. Astım, burun tıkanıklığı, geniz akıntısı gibi semptomları azaltır.)

-Aromaterapiden de faydalanılabilir. Bazı bitkilerin uçucu yağları enflamasyonu azaltıp polen alerji semptomlarına gerçekten iyi gelmektedir. Bunlar; Çay ağacı, Niaoli, Tıbbi nane, Kekik, Alman Papatyası, Kır Papatyası, Roman Papatyası, Defne, Ökaliptus…

Hepinize mutlu, sağlıklı, alerjilerden uzak güzel bir bahar diliyorum…

Kaynak

• Harvard Medical School. (2021). ’Tis the (allergy) season. Harvard Men's Health Watch, 7. (Harvard Medical School, 2021)
• https://www.medipol.com.tr/bilgi-kosesi/bunlari-biliyor-musunuz/saman-alevi-degil-bahar-nezlesi
• http://eczacininsesi.com/v3/haber-detay.php?id=9654
• https://www.eczacidergisi.com.tr/alerjik-semptomlarinizi-azaltarak-baharin-tadini-cikarma-vakti/
• https://www.acibadem.com.tr/ilgi-alani/saman-nezlesi/
• https://istanbulalerjimerkezi.com.tr/polen-alerjisi/
• https://hthayat.haberturk.com/saglik/haber/1015897-polene-alerjisi-olanlar-dikkat

Ecz. Sevde Gül ÇETİN

ecz.sevdegul@gmail.com