Covıd-19’un Çocuklarda Oluşturduğu Tehlike: Mıs-C

Covıd-19’un Çocuklarda Oluşturduğu Tehlike: Mıs-C

Tüm dünya Covid-19 pandemisiyle bir yılı aşkın bir süredir mücadele etmektedir. Covid-19 vaka profili bize daha çok yetişkinleri etkilediğini, özellikle yaşlı nüfusta ağır tablolarla seyrebildiğini, çocuklarda ise hafif belirtilerle geçirildiğini göstermekteydi. Ancak Nisan 2020’de başta İngiltere olmak üzere Avrupa, Kanada, Amerika Birleşik Devletleri ve Güney Afrika gibi bölgelerden gelen raporlar sonucu çocuklarda da multisistem enflamatuar sendrom (MIS-C) olarak adlandırılan yeni bir sendroma neden olduğu ortaya çıkmıştır.

Hastalığın mekanizması kesin olarak bilinmemekle beraber, SARS-CoV-2 virüsünün anormal bağışıklık tepkisini tetiklediği düşünülmektedir. Hastalarda bir bağışıklık düzensizliğinin yanı sıra, sistemik inflamasyondan kaynaklanan hasar, akut viral miyokardit, hipoksi, stres kardiyomiyopati ve nadiren koroner arter tutulumunun neden olduğu iskemi kaynaklı miyokardiyal hasar görülebilir. Çoklu sistem tutulumu ve şok gelişebilir.

MIS-C, daha çok altta yatan sağlık sorunları olan çocuklarda görülen şiddetli akut COVID-19 hastalığından da farklıdır. MIS-C vakalarının çoğu, önceden sağlıklı olan 6-12 yaş aralığındaki çocuklarda ve ergenlerde meydana gelmiştir. Irk ve etnik kökene göre de görülme oranları değişiklik göstermektedir. Siyahi ve hispanik ırklarda daha yüksek, asya kökenli ırklarda ise daha düşüktür.

Etkilenen çocukların yaklaşık %60’ında negatif PCR görülmesine rağmen, pozitif serolojik test görülmesi de tanıyı zorlaştıran bir durumdur. Yapılan çalışmalarda her iki testin pozitif görülme oranı %34, her iki testin negatif görülme oranı ise %5 olduğu belirtilmektedir. Bu nedenle çocuklarda sadece PCR testi ile karar verilememesi gerekir.

Akut Covid-19 enfeksiyon ile MIS-C semptomlarının başlangıcı arasındaki ortalama süre 2-6 haftadır. Bununla birlikte, akut SARS-CoV-2 enfeksiyonundan 6 hafta sonra ortaya çıkan nadir MIS-C vakaları da bildirilmiştir. Ancak çocuğun Covid-19’u asemptomatik geçirmesi durumlarında bu süreler hesaplanamamaktadır. MIS-C kendini şu belirtilerle gösterir;

Gastrointestinal semptomlar (karın ağrısı, kusma, ishal) özellikle yaygın ve belirgindir, bazı çocuklarda apandisiti taklit eder. Kardiyak tutulum yaygındır, öksürük nadirdir, şiddetli pulmoner tutulum belirgin bir semptom değildir. Hastaların küçük bir kısmı ensefalopati, nöbetler, koma, inme, meningoensefalit, kas güçsüzlüğü ve beyin sapı ve / veya serebellar belirtiler gibi daha şiddetli nörolojik belirtilerle başvurur. Laboratuvar testlerinde genelde CRP, Sedimentasyon hızı, D-Dimer, BNP ve troponinde değişiklikler gözlenir. Enflamasyonun laboratuar belirteçleri, hastalığın şiddeti ile ilişkili görünmektedir.

 Mis-C sendromu belirtileri, kawasaki hastalığı, şiddetli akut Covid-19, apandist, toksik şok sendromu, bakteriyel sepsis ve diğer bazı viral enfeksiyon belirtileri ile karışabilir.

  MIS-C ve şiddetli akut COVID-19 farkları

  • Farklı klinik sunum modelleri ve organ, sistemi tutulumu, MIS-C'yi şiddetli akut COVID-19'dan ayırt etmeye yardımcı olabilir,
  • MIS-C vakalarının çoğu, daha önce sağlıklı olan çocuklarda görülürken, şiddetli akut COVID-19 vakalarının çoğu, altta yatan sağlık sorunları olan çocuklarda ortaya çıkar,
  • MIS-C'li çocuklar, ateşli / enflamatuar semptomların başlamasından önceki haftalarda bilinen veya şüphelenilen SARS-CoV-2 enfeksiyonu geçmişine sahip olabilir,
  • Organ sistemi tutulum şekli farklılık gösterir,

•Şiddetli pulmoner tutulum (yani, pnömoni, akut solunum sıkıntısı sendromu) şiddetli akut COVID-19'da öne çıkan bir özelliktir. MIS-C'li hastalarda solunum semptomları yaygın olmakla birlikte, daha çok şoka ve / veya bozulmuş kalp fonksiyonuna sekonderdir,

•Miyokard disfonksiyonu ve şok, MIS-C'de şiddetli akut COVID-19'a göre daha yaygındır,

  • MIS-C'de gastrointestinal semptomlar özellikle karın ağrısı daha yaygındır,
  • Mukokutanöz bulgular MIS-C'de yaygındır ve şiddetli akut COVID-19'da nadiren görülür,
  • MIS-C'de inflamatuvar belirteçler (CRP, ferritin ve D-dimer) şiddetli akut COVID-19 ile karşılaştırıldığında daha yüksek olma eğilimindedir. Ek olarak, lenfopeni ve trombositopeni MIS-C'de daha yaygındır,
  • SARS-CoV-2 antikor titreleri, MIS-C'li hastalarda akut COVID-19 ile karşılaştırıldığında daha yüksektir.

Ancak kapsamlı tetkiklerle hastalık tespit edilebileceğinden, hastalığın tam tanısının konulabilmesi için laboratuar testleri, göğüs röntgeni, göğüs tomografisi, abdominal görüntüleme, EKG vb. testler hekim tarafından istenebilir.

            Çalışmalar gösteriyor ki, çocuklar Covid-19’u her zaman hafif geçirmemekte, ciddi sonuçlar doğabilmektedir. Yeni varyantların ise bu konudaki etkisi tam olarak bilinmemektedir. Tüm bu sebeplerle çocuklarda Covid-19 önlemleri yanında tanı ve teşhis çalışmaları da en az yetişkinlerde olduğu kadar önem teşkil etmektedir.

                                                                                                          

 

Kaynakça

  1. Riphagen S, Gomez X, Gonzalez-Martinez C, et al. Hyperinflammatory shock in children during COVID-19 pandemic. Lancet 2020; 395:1607.
  2. Feldstein LR, Rose EB, Horwitz SM, et al. Multisystem Inflammatory Syndrome in U.S. Children and Adolescents. N Engl J Med 2020; 383:334.
  3. Verdoni L, Mazza A, Gervasoni A, et al. An outbreak of severe Kawasaki-like disease at the Italian epicentre of the SARS-CoV-2 epidemic: an observational cohort study. Lancet 2020; 395:1771.
  4. Godfred-Cato S, Bryant B, Leung J, et al. COVID-19-Associated Multisystem Inflammatory Syndrome in Children - United States, March-July 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2020; 69:1074.
  5. Feldstein LR, Tenforde MW, Friedman KG, et al. Characteristics and Outcomes of US Children and Adolescents With Multisystem Inflammatory Syndrome in Children (MIS-C) Compared With Severe Acute COVID-19. JAMA 2021; 325:1074.
  6. Davies P, Evans C, Kanthimathinathan HK, et al. Intensive care admissions of children with paediatric inflammatory multisystem syndrome temporally associated with SARS-CoV-2 (PIMS-TS) in the UK: a multicentre observational study. Lancet Child Adolesc Health 2020; 4:669.
  7. Center for Disease Control and Prevention, Center for Preparedness and Response: Multisystem Inflammatory Syndrome in Children (MIS-C) Associated with Coronavirus Disease 2019 (COVID-19), Clinician Outreach and Communication (COCA) Webinar. Available at: https://emergency.cdc.gov/coca/calls/2020/callinfo_051920.asp?deliveryName=USCDC_1052-DM28623 (Accessed on May 19, 2020).
  8. Cirks BT, Rowe SJ, Jiang SY, et al. 16 Weeks Later: Expanding the Risk Period for MIS-C. J Pediatric Infect Dis Soc 2021
  9. Kaushik A, Gupta S, Sood M, et al. A Systematic Review of Multisystem Inflammatory Syndrome in Children Associated With SARS-CoV-2 Infection. Pediatr Infect Dis J 2020; 39:e340.

 

Ecz. Zeynep AKSOY

DİĞER HABERLER
Şekerin Habercisi: Bulanık görme
’Reçete’/ Cildimizi Nasıl Koruruz?
Saygı ve Sevgi ile Anıyoruz
Kronik Hastalara Tavsiyeler
’Reçete’de’ Biorezonans Tedavisi
Kış Aylarında Cilt Sağlığı
Güvenli Yol Eczaneler
’Reçete’de’ Obezite
Cumhuriyet Bayramımız Kutlu Olsun
’Reçete’de’ Meme Kanseri: Erken Teşhiste %100 Başarı
Gebe Kalma Yolunda Doğru Beslenme
En Etkili Yol Aşı
Ekran Bağımlılığı Cildi Yaşlandırıyor
Hangi Takviyeyi Nasıl Kullanalım?
Ruhsal Hastalıklar İkinci Sırada
’Reçete’de’ Altın Cerrahi
Dünya Disleksi Farkındalık Günü
Ne Zaman Grip Aşısı Olmalı?
’Reçete’de’ Fonksiyonel Beslenme Nasıl Yapılır?
Kalp Hastalıklarından Korunmak
Diş Sağlığına Zarar Veren Alışkanlıklar
’Reçete’de’ Baş Ağrısı Neden Olur?
Tavsiye İle İlaç Almayın
Bağırsak Kanseri Belirtileri
Hipertansiyon Nedir?
Gençlerde Kalp Hastalığı
’Reçete’de’ Hangi Bitki Ne İçin Kullanılır?
Batı Nil Virüsü
Reçetede Yeni Bölüm
Reçetede Aralıklı Oruç

En Çok Okunanlar


Güvenli Yol Eczaneler

Eczacılar tarafından, ilaçların eczaneye kabulü sırasında İlaç Takip sistemi üzerinden sorgulama yapılmakta.