Hangi Takviyeyi Nasıl Kullanalım?
Moderatör: Ecz. Hakan Gençosmanoğlu Konuk: Prof. Dr. Mustafa Cankurtaran Hangi takviyeyi nasıl kullanalım?
Tüm dünya Covid-19 pandemisiyle bir yılı aşkın bir süredir mücadele etmektedir. Covid-19 vaka profili bize daha çok yetişkinleri etkilediğini, özellikle yaşlı nüfusta ağır tablolarla seyrebildiğini, çocuklarda ise hafif belirtilerle geçirildiğini göstermekteydi. Ancak Nisan 2020’de başta İngiltere olmak üzere Avrupa, Kanada, Amerika Birleşik Devletleri ve Güney Afrika gibi bölgelerden gelen raporlar sonucu çocuklarda da multisistem enflamatuar sendrom (MIS-C) olarak adlandırılan yeni bir sendroma neden olduğu ortaya çıkmıştır.
Hastalığın mekanizması kesin olarak bilinmemekle beraber, SARS-CoV-2 virüsünün anormal bağışıklık tepkisini tetiklediği düşünülmektedir. Hastalarda bir bağışıklık düzensizliğinin yanı sıra, sistemik inflamasyondan kaynaklanan hasar, akut viral miyokardit, hipoksi, stres kardiyomiyopati ve nadiren koroner arter tutulumunun neden olduğu iskemi kaynaklı miyokardiyal hasar görülebilir. Çoklu sistem tutulumu ve şok gelişebilir.
MIS-C, daha çok altta yatan sağlık sorunları olan çocuklarda görülen şiddetli akut COVID-19 hastalığından da farklıdır. MIS-C vakalarının çoğu, önceden sağlıklı olan 6-12 yaş aralığındaki çocuklarda ve ergenlerde meydana gelmiştir. Irk ve etnik kökene göre de görülme oranları değişiklik göstermektedir. Siyahi ve hispanik ırklarda daha yüksek, asya kökenli ırklarda ise daha düşüktür.
Etkilenen çocukların yaklaşık %60’ında negatif PCR görülmesine rağmen, pozitif serolojik test görülmesi de tanıyı zorlaştıran bir durumdur. Yapılan çalışmalarda her iki testin pozitif görülme oranı %34, her iki testin negatif görülme oranı ise %5 olduğu belirtilmektedir. Bu nedenle çocuklarda sadece PCR testi ile karar verilememesi gerekir.
Akut Covid-19 enfeksiyon ile MIS-C semptomlarının başlangıcı arasındaki ortalama süre 2-6 haftadır. Bununla birlikte, akut SARS-CoV-2 enfeksiyonundan 6 hafta sonra ortaya çıkan nadir MIS-C vakaları da bildirilmiştir. Ancak çocuğun Covid-19’u asemptomatik geçirmesi durumlarında bu süreler hesaplanamamaktadır. MIS-C kendini şu belirtilerle gösterir;
Gastrointestinal semptomlar (karın ağrısı, kusma, ishal) özellikle yaygın ve belirgindir, bazı çocuklarda apandisiti taklit eder. Kardiyak tutulum yaygındır, öksürük nadirdir, şiddetli pulmoner tutulum belirgin bir semptom değildir. Hastaların küçük bir kısmı ensefalopati, nöbetler, koma, inme, meningoensefalit, kas güçsüzlüğü ve beyin sapı ve / veya serebellar belirtiler gibi daha şiddetli nörolojik belirtilerle başvurur. Laboratuvar testlerinde genelde CRP, Sedimentasyon hızı, D-Dimer, BNP ve troponinde değişiklikler gözlenir. Enflamasyonun laboratuar belirteçleri, hastalığın şiddeti ile ilişkili görünmektedir.
Mis-C sendromu belirtileri, kawasaki hastalığı, şiddetli akut Covid-19, apandist, toksik şok sendromu, bakteriyel sepsis ve diğer bazı viral enfeksiyon belirtileri ile karışabilir.
MIS-C ve şiddetli akut COVID-19 farkları
•Şiddetli pulmoner tutulum (yani, pnömoni, akut solunum sıkıntısı sendromu) şiddetli akut COVID-19'da öne çıkan bir özelliktir. MIS-C'li hastalarda solunum semptomları yaygın olmakla birlikte, daha çok şoka ve / veya bozulmuş kalp fonksiyonuna sekonderdir,
•Miyokard disfonksiyonu ve şok, MIS-C'de şiddetli akut COVID-19'a göre daha yaygındır,
Ancak kapsamlı tetkiklerle hastalık tespit edilebileceğinden, hastalığın tam tanısının konulabilmesi için laboratuar testleri, göğüs röntgeni, göğüs tomografisi, abdominal görüntüleme, EKG vb. testler hekim tarafından istenebilir.
Çalışmalar gösteriyor ki, çocuklar Covid-19’u her zaman hafif geçirmemekte, ciddi sonuçlar doğabilmektedir. Yeni varyantların ise bu konudaki etkisi tam olarak bilinmemektedir. Tüm bu sebeplerle çocuklarda Covid-19 önlemleri yanında tanı ve teşhis çalışmaları da en az yetişkinlerde olduğu kadar önem teşkil etmektedir.
Kaynakça
Ecz. Zeynep AKSOY
Moderatör: Ecz. Hakan Gençosmanoğlu Konuk: Prof. Dr. Mustafa Cankurtaran Hangi takviyeyi nasıl kullanalım?
GRİP VE ZATÜRREDEN KORUNMANIN EN ETKİLİ YOLU AŞI
Gebe Kalma Yolunda Doğru Beslenme
Dijital dünyanın vazgeçilmez bir parçası haline gelen ekranlar, hayatımıza kolaylık sağlarken aynı zamanda bazı sağlık sorunları için de bir tehdit oluşturuyor.
Moderatör: Ecz. Hakan Gençosmanoğlu Konuk: Prof. Dr. Çağatay Çifteri Meme Kanseri: Erken Teşhiste %100 Başarı
Eczacılar tarafından, ilaçların eczaneye kabulü sırasında İlaç Takip sistemi üzerinden sorgulama yapılmakta.