İYOT EKSİKLİĞİ: RİSK FAKTÖRLERİ, BELİRTİLERİ VE ÇÖZÜMLERİ

İyot eksikliğinin ciddi bir küresel sağlık sorunu olduğunu biliyor muydunuz? Çocuklarda beyin hasarı ve bilişsel gelişim bozukluğunun en yaygın ve kolayca önlenebilir nedenidir. Ayrıca tiroid dengesizliğine katkıda bulunabilir, guatr riskinizi artırabilir ve başka sağlık sorunlarına neden olabilir. İyot eksikliği, farkında olmanız ve bilinçli olarak önlemeye çalışmanız gereken bir şeydir. 

İYOT EKSİKLİĞİ BELİRTİLERİ 

İyot eksikliği belirtileri şunları içerebilir:

• Guatr
• Hipotiroidizm
• Baş ağrısı
• Kuru cilt
• Depresyon
• Letarji
• Yorgunluk
• Hafıza sorunları
• Bilinç kararması
• Kilo vermede zorluk
• Soğuğa duyarlılık
• Soğuk eller ve ayaklar
• Tekrarlayan enfeksiyonlar
• Adet sorunları
• Düşük, ölü doğum ve hamilelikle ilgili diğer sorunlar
• Kas Güçsüzlüğü
• Eklem sertliği
• Kabızlık
• Hiperlipidemi
• Seyrekleşen saç
• Bozulmuş böbrek fonksiyonu

İYOTUN ÖNEMİ

İyot, tiroid sağlığı, bağışıklık sağlığı, beyin sağlığı ve daha fazlası dahil olmak üzere çeşitli nedenlerle sağlığınız için önemlidir. 

• Tiroid Sağlığı 

İyot, tiroid hormonlarının üretimi için gerekli olan temel bir mineraldir. Vücudunuz kendi kendine iyot üretemediği için, iyot ihtiyacınızı diyetinizle karşılamak zorundasınız. İyot eksikliği tiroid sağlığınızı ciddi şekilde etkileyebilir. Dünyadaki guatrların birincil nedenidir.

İyot alımının artması guatrın azalmasına neden olabilir. Ancak tedavi edilmeyen ve uzun süreli guatr kalıcı hasara neden olabilir.

• Enerji metabolizması

İyot eksikliği, metabolizmanızı ve enerji seviyenizi de etkileyebilir. Tiroid hormonlarınız bazal metabolizma hızınızda ve enerji harcamanızda önemli bir rol oynar.

Tiroid hormonlarınız aynı zamanda metabolizmanızın hızından da sorumlu olduğu için, vücudunuzun yiyecekleri enerjiye dönüştürme şeklini etkileyebilirler. Tiroid sorunlarının da beklenmedik kilo alımına veya kilo kaybına neden olması şaşırtıcı değildir.  İyot eksikliğine bağlı düşük tiroid hormonu seviyeleri çoğu insanda düşük enerji, halsizlik ve yorgunluğa neden olur.

• Bağışıklık Sağlığı

İyot, vücudunuz için optimum tiroid fonksiyonunu sağlayan daha fazlasını yapabilir. Bağışıklık sağlığınızda da önemli bir rol oynar. Vücudunuzdaki antioksidan aktiviteyi artırmaya ve serbest radikalleri azaltmaya yardımcı olur.

İyotun periferik kan bağışıklık hücreleri üzerinde immünomodülatör etkileri vardır. Optimal iyot seviyeleri bağışıklık sistemini iyileştirebilir, enfeksiyonları temizlemeye yardımcı olabilir ve hücresel üremeyi destekleyebilir.

• Detoksifikasyon

İyot, detoksifikasyon için önemlidir. İyot, vücudunuzun ağır metalleri ve çeşitli biyolojik toksinleri ve ayrıca mikropları detoksifiye etmesine yardımcı olabilir.

• Cilt Sağlığı

İyot eksiklikleri ve buna bağlı tiroid sorunları genellikle kuru, pul pul, iltihaplı, tahriş olmuş ve pürüzlü cilt ile sonuçlanır. Saçınızı ve diş sağlığınızı da etkileyebilir. Örneğin iyot eksikliği, sağlıksız cilt ile birlikte saç dökülmesine de neden olabilir.

• Beyin Sağlığı

İyot eksikliği beyin sağlığınızı ciddi şekilde etkileyebilir. Düşük iyot seviyeleri ile ilişkili hipotiroidizmin, bozulmuş hafıza fonksiyonu dahil olmak üzere nörobilişsel sorunlara yol açabilir.

İyot eksikliklerinin ve tiroid hormonlarıyla ilgili sorunların beyin gelişimini azaltabilir.

• Göğüs Sağlığı

İyot özellikle kadınların meme sağlığı için önemlidir. Moleküler iyot meme hücresi duyarlılığını azaltabilir ve meme dokusunu iyileştirebilir.

• Prostat Sağlığı

İyot, erkeklerde prostat sağlığı için de kritik öneme sahiptir. Tıpkı tiroid ve meme dokusu gibi prostatın da iyota ihtiyacı vardır. Düşük üriner iyot ve tiroid hastalığının prostat kanseri riskini artırabilir.

İYOT EKSİKLİĞİ İÇİN RİSK FAKTÖRLERİ

Yeterli iyot yememek, hamilelik, selenyum eksikliği, musluk suyu içmek, çevresel toksisite ve guatrojenik yiyecekler yemek dahil iyot eksikliği riskinizi artırabilecek çeşitli faktörler vardır

• Düşük İyot Alımı

Yiyecek için iyot ihtiyacınızı karşılamak her zaman kolay olmayabilir. Örneğin Himalayalar, Alpler ve And Dağları gibi sık sık sellerin yaşandığı dağlık bölgeler, muhtemelen iyot eksikliği olan toprağa sahip olacaktır. Bu, oradaki çiftlik hayvanlarının ve nüfusun da eksik olabileceği anlamına gelir. Toprakta yetişen yiyeceklerin hepsi iyot bakımından düşük olacaktır.

Bu nedenle iyot takviyesi getirildiç İyot takviyesi, 1970'ler ve 1980'lerde hamileliği ve bilişsel sonuçları iyileştirdi. İyot takviyesi dışında, deniz sebzeleri ve deniz ürünleri tüketmek, beslenme yetersizlikleriyle savaşmanın en iyi yolu haline geldi. 

• Gebelik

Hamile kadınların iyot ihtiyacı diğerlerine göre daha fazladır ve hamilelik sırasında iyot eksikliği gebelik sorunlarına, zayıf beyin gelişimine, bebeklerde beyin fonksiyonlarının bozulmasına ve bebeklerde zihinsel ve fiziksel büyümenin yavaşlamasına neden olabilir.

• Selenyum Eksikliği 

Selenyum eksikliği genellikle iyot eksikliği ve tiroid problemleriyle birleştirilir. Yetersiz tiroid hormon seviyelerine ve guatr gelişimine katkıda bulunabilir.

• Musluk Suyu İçme 

Musluk suyu içmek iyot eksikliğine katkıda bulunabilir. Neden? Musluk suyu, her ikisi de iyot emilimini engelleyebilen florür ve klor içerir. 

• Çevresel Toksin Maruziyeti 

Tütün ve diğer toksinlere çevresel toksinlere maruz kalma, iyot eksikliği riskini de artırabilir.  Tütün içmek tiroid fonksiyon bozukluğuna katkıda bulunur.

Tütün, iyotun taşıma mekanizmasını engelleyebilen bir bileşik olan tiyosiyanat içerir ve bunun sonucunda düşük iyot seviyelerine ve buna bağlı olarak zayıf tiroid fonksiyonuna neden olur. İyot eksikliklerine ve tiroid işlev bozukluğuna da katkıda bulunabilecek diğer toksinler arasında nikotin, benzopirenler ve hidroksilisin metabolitleri bulunur. 

• Guatrojenik Gıdalar 

Goitrojenik yiyecekler arasında Brüksel lahanası, lahana, karnabahar, brokoli, lahana, alabaş, rutabaga ve şalgam bulunur. Guatrojenik yiyecekler yemek ana neden olmasa da, önceden var olan iyot eksikliğini daha da kötüleştirebilir. Guatrojen gıdaları tiroid hormon sentezini engelleyebilir ve tiroid fonksiyonunu etkileyebilir.

İyot eksikliği olan kişilerde bu sorun olabilir. Bu yiyecekleri tüketirken daha fazla eksiklik riskini artırırlar ve bir kısır döngüyü besleyen daha fazla tiroid sorunu yaşarlar. Bu yiyecekleri tamamen pişene kadar buharda pişirmek guatrojenleri parçalamaya ve sorun riskini azaltmaya yardımcı olabilir, ancak bazı insanlar için onlardan tamamen kaçınmak gerekebilir.